به سوی یک نظام یکپارچه برای حفاظت و مدیریت سیمای سرزمین: رویکردهای نوین

به سوی یک نظام یکپارچه برای حفاظت و مدیریت سیمای سرزمین: رویکردهای نوین       نیلوفر اسلام‌زاده*1، علیرضا میکائیلی تبریزی2   1 دانشجوی دکترای محیط‌زیست، دانشکده محیط‌زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان 2 دانشیار گروه محیط‌زیست، دانشکده محیط‌زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان   (تاریخ دریافت: 06/09/1392؛ تاریخ تصویب: 15/06/1395)     چکیده در تاریخ معاصر، اعتقاد به یکپارچگی و وحدت سیمای محیط، اروپاییان را به فکر تدوین قوانین مشترک و عام برای حفاظت و مدیریت محیط‌زیست سوق داد. معاهدهسیمای محیط اروپا، اولین کنوانسیون بین‌المللی است که تمرکز ویژه بر روی سیمای سرزمین دارد و با همگامی و همکاری اعضای اتحادیه اروپا درصدد پیشبرد اهداف حفاظت، مدیریت، برنامه‌ریزی و مشارکت مردم در سیمای سرزمین است. همچنین کمک به ایجاد توسعه پایدار و عدالت اجتماعی در سراسر اروپا از جمله اهداف اساسی آن است. برای پیشبرد این اهداف، پروژه «ایی‌- کلیک» با استفاده از ابزار تکنولوژی اطلاعات به دنبال همکاری با سازمان‌های دولتی بوده و مسئول اشاعه اهداف و مضامین معاهده به سیاست‌های محلی، منطقه‌ای و ملی در سراسر اروپا است. مشکلات در زمینه توافقات بین‌المللی بر سر مسایل سیمای سرزمین، جدی است. در مقایسه با تنوع‌زیستی یا تغییرات اقلیمی، توافق بر سر ارزش سیمای سرزمین بسیار مشکل است. توافق جهانی بر سر مفهوم و درک مشترک از سیمای سرزمین و ارزش‌های اساسی آن بطور اصولی امری مشکل است. اما این معاهده علیرغم وجود تفاوت‌های سیاسی- اقتصادی و فرهنگی موفق بود. بنابراین عده‌ای از اعضای اتحادیه اروپا خصوصا دانشمندان اروپایی و سایر نقاط جهان تصمیم گرفتند که معاهده را جهانی کنند. فکر این ایده توسط یونسکو مطرح شد و فدراسیون بین‌المللی معماران منظر از آن استقبال و بانی انجام آن شد. یونسکو راهی متفاوت برای تفکر در مورد سیمای سرزمین پیشنهاد می‌کند و معتقد است که رویکردی جامع و استراتژیک برای جوامع در برخورد با چالش‌ها و تهدیدات جهانی لازم است. هم‌اکنون جهان به سمت یک نظام و شیوه‌نامه واحد بین‌المللی اما سازگار و انعطاف‌پذیر برای حل مشکلات محیط‌زیست و حفاظت و برنامه‌ریزی آن پیش می‌رود. این رویکرد علیرغم معضلات و دشواری‌ها، در مقابل مزایایی هم دارد و هدف اساسی آن رهنمون شدن جوامع به سمت توسعه پایدار و درخور است.       کلمات واژه ها: ELC، E-CLIC، نظام یکپارچه مدیریت، مشارکت، توسعه پایدار